ေမး။ ။ တရားဓမၼက ကေလးေတြကို အကူအညီ အေထာက္ပံ့ ေပးႏိုင္ပါသလား။ ကေလးေတြကို ဘယ္လိုနည္းမ်ိဳးနဲ႔ တရားဓမၼ သင္ေပးႏိုင္ပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ ကေလးေတြဟာ ျဖဴစင္ၾကတယ္ဆိုတာကို ဘယ္သူ ျငင္းခ်က္ထုတ္ႏိုင္ပါသလဲ။ တရားဓမၼရဲ့ ျမင့္ျမတ္မႈကိုေရာ ဘယ္သူ ကန္႔ကြက္ႏိုင္ပါသလဲ။ ႐ိုး႐ိုးသားသားနဲ႔ ေျဖၾကည့္ပါ။ တရားဓမၼက ကေလးေတြကို အကူအညီ အေထာက္ပံ့ ေပးႏိုင္ပါသလားဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကိုလည္း ကိုယ့္ဟာကိုယ္ပဲ ဆက္ၿပီး ေျဖၾကည့္လိုက္ပါဦး။
Click Here : For English Version
သူတစ္ပါးကို အေႏွာင့္အယွက္ မေပးတာနဲ႔ သူတစ္ပါးကို အတတ္ႏိုင္ဆံုး ကူညီပံ့ပိုးေပးတာတို႔ဟာ ဘုရားရွင္ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့တဲ့ တရားဓမၼေတြရဲ့ အႏွစ္သာရ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို တစ္ျခားဘာသာေတြကလည္း တန္ဖိုးထားၾကပါတယ္။ ဘယ္ဘာသာ၀င္ မိဘေတြပဲျဖစ္ျဖစ္ သူတို႔ ကေလးေတြကို ဒီတရားေတြ က်င့္သံုးၾကေစခ်င္ပါတယ္။ ဘာသာ၀င္ေတြ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ နားလည္ၿပီး ညီညီညြတ္ညြတ္ ေနႏိုင္တဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္လာဖို႔ေပါ့။ ကေလးေတြကို က်င့္သံုးေစခ်င္တယ္ဆိုရင္ လူႀကီးေတြက လက္ေတြ႔ က်င့္သံုးျပတာ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ လူႀကီးေတြ တကယ္ က်င့္သံုးႏိုင္ရင္ ကေလးေတြအေပၚမွာ တိုက္႐ိုက္ သက္ေရာက္ပါလိမ့္မယ္။
ကေလးေတြရဲ့ ရင္ထဲမွာ ဗုဒၶဘာသာ သေႏၶတည္လာေအာင္ အိမ္မွာ စၿပီး လုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။ အိမ္မွာ ဘုရားစင္ ရွိတယ္ဆိုရင္ ကေလးေတြ ဘုရားစင္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေ၀ယ်ာ၀စၥ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ ရတာေပါ့။ ဘုရားဦးခ်ပံု၊ ဆြမ္းကပ္ပံု၊ ပန္းကပ္ပံု၊ ေရခ်မ္းကပ္ပံုေတြ သင္ေပးႏိုင္တာေပါ့။ ကေလးေတြနဲ႔အတူ ဘုရားေ၀ယ်ာ၀စၥ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။ ကေလးေတြ ငယ္ငယ္ကတည္းက မိဘနဲ႔ သားသမီး ဘာသာေရးအရ ဆက္စပ္ေနသင့္ပါတယ္။ ငယ္ငယ္ကတည္းက အေလ့အက်င့္ ရထားရင္ အရြယ္ေရာက္တဲ့ အခါမွာ အလားအလာ ေကာင္းတာေပါ့။
ကေလးေတြဟာ ဂီတကို ျမတ္ႏိုးတတ္ၾကပါတယ္။ ဂီတသံနဲ႔ ရြတ္တာဖတ္တာကို ကေလးေတြ သေဘာက်တတ္ပါတယ္။ ခံစားမႈသီခ်င္းေတြနဲ႔ သားေခ်ာ့ေတးေတြအျပင္ ဓမၼဂီတကိုပါ ကေလးေတြနဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးသင့္ပါတယ္။ ရင္ခြင္ပိုက္အရြယ္ ကေလးငယ္ ပင္ပန္းေနတာ၊ အလိုမက် ျဖစ္ေနတာ သတိထားမိရင္ ကေလးအတြက္ ဂါထာမႏၲာန္ ရြတ္ေပးၾကည့္ပါ။ ကေလးရဲ့ အျပဳသေဘာ တံု႔ျပန္မႈကို ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။
အသိမိတ္ေဆြ မိသားစု တစ္ခုမွာ ထမင္းမစားခင္ မိသားစုလိုက္ ဆြမ္းေတာ္ကပ္ၾကတာ ေတြ႔ဖူးပါတယ္။ ဒီထက္ ပိုၿပီး ထူးျခားတာက ဆြမ္းေတာ္ကပ္ ၀တ္ရြတ္စဥ္ကို ငါးႏွစ္သား ကေလးက ေရွ႕ကတိုင္ေပးသြားပါတယ္။ ဒါဟာ ႐ိုးတယ္ထင္ရေပမယ့္ ကေလးနဲ႔ မိဘၾကားက ေလးနက္တဲ့ ဓမၼဆက္ထံုးတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ပတ္တစ္ခါ တစ္လတစ္ခါ နီးစပ္ရာ မိသားစုေတြ စုဆံုၿပီး ဘာသာေရးကိစၥ ေဆာင္ရြက္ၾကတာေတြလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေတြ႔ဖူးပါတယ္။ ဒီလို ပံုမွန္လုပ္ေနတာဟာ ကေလးေတြကို ဓမၼသင္တန္း အတက္ခိုင္းၿပီး သင္တန္းၿပီးတာနဲ႔ ကိစၥၿပီးသြားတာထက္ အမ်ားႀကီး သာပါတယ္။ မိသားစုကို ပစ္ထားခဲ့ၿပီး၊ မိတ္ေဆြေတြကိုလည္း သတိမရႏိုင္ဘဲ အခ်ိန္လု စီးပြားရွာၾကရတဲ့ ေခတ္ႀကီးထဲမွာ ဒီလို ပံုမွန္ေလး လုပ္သြားႏိုင္ရင္ မိသားစုေတြ စုစည္းေပ်ာ္ရႊင္မႈ ေလာကီအက်ိဳးလည္း ရရွိသလို ဘာသာေရးကို က်င့္သံုးၿပီးလည္း ျဖစ္သြားပါတယ္။ မိတ္ေဆြမိသားစုေတြ အခ်င္းခ်င္းလည္း အျပန္အလွန္ ကူညီခြင့္ေတြ ရလာတာေပါ့။ ကေလးငယ္ေတြအနဲ႔အတူ ဘာသာေရးကိစၥ တစ္ခုခု သေဘာေလာက္ ခပ္က်ဥ္းက်ဥ္း လုပ္လိုက္ၿပီး ေပ်ာ္ပြဲစားၾကတယ္၊ ကစားၾကတယ္ ဆိုရင္ကိုပဲ ေတာ္ေတာ္ေလး ထိေရာက္ပါတယ္။ ေပ်ာ္ပြဲစာထြက္ရင္း၊ ကစားခုန္စားလုပ္ရင္း ဘာသာေရးကိစၥ ေဆာင္ရြက္သင့္သလားလို႔ ေမးခ်င္ ေမးႏိုင္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔ မလုပ္သင့္ရမွာလဲ။ လုပ္ရမွာ ေၾကာင္တယ္လို႔ ထင္မိသလား။ မထင္ပါနဲ႔။ သူတစ္ပါးက ငေၾကာင္လို႔ အထင္ခံရမွာ ေၾကာက္သလား။ ထင္ခ်င္သလို ထင္ၾကပါေစ။ ကိုယ့္ဘာသာေရး ကိုယ္လုပ္တာပဲ။
မိဘနဲ႔ သားသမီး အတူတူ တရားထိုင္ႏိုင္ပါတယ္။ ကေလးေတြအတြက္ အခ်ိန္ သိပ္ၾကာစရာ မလိုပါဘူး။ ကေလးေတြကို အားစိုက္သတိထားၿပီး အသက္႐ႉဖို႔ သင္ေပးပါ။ ဘယ္လိုခံစားလိုက္ရတယ္ ဆိုတာကို သတိထားမိေအာင္ အသက္႐ႉခိုင္းပါ။ တရားထိုင္တာကို ႀကီးေလးမြန္ျမတ္တဲ့ ကိစၥႀကီး၊ ကေလးေတြနဲ႔ မဆိုင္တဲ့ ဘာသာေရး လုပ္ငန္းႀကီးလို႔ မသတ္မွတ္ပါနဲ႔။ မြန္ျမတ္တဲ့ ကိစၥတိုင္း ႀကီးေလးစရာ မလိုပါဘူး။ လြယ္လြယ္ေလးနဲ႔လည္း မြန္ျမတ္လို႔ ရပါတယ္။ အာနာပါန ကမၼ႒ာန္းက ကေလးေတြအတြက္ ခက္ေနရင္ ဗုဒၶါႏုႆတိ ကမၼ႒ာန္း အပြားခိုင္းပါ။ ကမၼ႒ာန္းဆိုၿပီး စကားလံုးကသာ ႀကီးေနတာ လုပ္ရတာက ႐ိုး႐ိုးေလးပါ။ ဘုရားဂုဏ္ကို အာ႐ံုျပဳလိုက္႐ံုပဲ မဟုတ္လား။ ဘုရားရွင္ရဲ့ ပံုေတာ္ကို စိတ္ထဲမွာ ပံုေဖာ္ၾကည့္ခိုင္းႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေလာက္ေတာ့ ကေလးေတြအတြက္ မခက္ပါဘူး။ ေမတၱာပြားတာလည္း ကေလးေတြ လုပ္ႏိုင္တာေပါ့။ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ေနတတ္တာဟာ ဘ၀မွာ အေရးႀကီးတဲ့ စြမ္းရည္တစ္ခုပါ။ ဒီစြမ္းရည္ကို ေမတၱာပြားျခင္းအားျဖင့္ တည္ေဆာက္ႏိုင္ပါတယ္။
မိသားစုလိုက္ ေက်ာင္းကန္ဘုရား ေစတီပုထိုးေတြ သြားေရာက္ လည္ပတ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဘိုးဘြားရိပ္သာလို လူမႈေရး ေဆာင္ရြက္တဲ့ ေနရာဌာနေတြလည္း သြားေရာက္ လည္ပတ္ႏိုင္ပါတယ္။ လည္ပတ္ရာက ျပန္လာရင္ ဘာေတြ ျမင္ေတြခဲ့ရတယ္၊ ဘယ္လိုေတြ ခံစားခဲ့ရတယ္၊ ဘာေတြ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ခ်င္စိတ္ ျဖစ္ေပၚခဲ့တယ္ ဆိုတာကို ေဆြးေႏြးသင့္ပါတယ္။
ကေလးေတြအတြက္ ထုတ္ေ၀ထားတဲ့ ဗုဒၶ၀င္စာအုပ္ေတြကို ကေလးနဲ႔မိဘ အတူဖတ္သင့္ပါတယ္။ ဗုဒၶ၀င္ ဗီဒီယိုေတြ အတူ ၾကည့္သင့္ၾကပါတယ္။ မိဘက ကေလးေတြကို လမ္းျပသြန္သင္ႏိုင္တာေပါ့။ ကေလးေတြအတြက္ ထုတ္ေ၀တဲ့ ဓမၼစာအုပ္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ ဗုဒၶ၀င္ ကာတြန္းဇာတ္လမ္းေတြလည္း ေပါပါတယ္။ စာေတြဖတ္၊ ဗီဒီယိုေတြၾကည့္ၿပီး ကေလးေတြနဲ႔ မသိမသာ ေဆြးေႏြးၾကည့္ပါ။ ကေလးေတြ ေပ်ာ္ေအာင္ ေပါ့ေပါ့ပါးပါး ေဆြးေႏြးပါ။ လမ္းညႊန္မႈနဲ႔ ဆြဲေဆာင္ၿပီး ေဆြးေႏြးပါ။ ကေလးေတြဟာ နက္နဲတဲ့ ကံတရား၊ ဘ၀သံသရာ သေဘာတရားေတြကို လက္ခံဖို႔ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။ ကေလးေတြဟာ တိရစၧာန္ေတြ၊ နိမ့္က်သူေတြကို သနားတတ္လာတာကိုလည္း တအံ့တၾသ ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။
ဗုဒၶဘာသာ ေက်ာင္းကန္ဘုရားေတြမွာ ကာယိေျႏၵကို တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ေအးေအးေဆးေဆး ေစာင့္ထိန္းထားတတ္ၾကပါတယ္။ ရဟန္းသံဃာေတြ လူႀကီးမိဘေတြေရွ႕မွာ ၿငိမ္ၿငိမ္သက္သက္ ေနတာဟာလည္း ဗုဒၶဘာသာရဲ့ အေလ့အထ တစ္ခုပါပဲ။ ဗုဒၶဘာသာမွာမွ မဟုတ္ပါဘူး။ ကာယိေျႏၵ ထိန္သိမ္းျခင္းကို ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက လိုလားၾကပါတယ္။ ဒီအေလ့အထနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ “ကေလးေတြ အၿငိမ္ကို မေနႏိုင္ၾကဘူး”လို႔ ညည္းညည္းညဴညဴ ေျပာၾကတဲ့ မိဘေတြ အမ်ားႀကီး ေတြ႔ဖူးပါတယ္။ ကေလးေတြ ဂနာမၿငိမ္တာဟာ မိဘေတြဆီက သင္ယူခဲ့တာ ထင္ပါတယ္။ အဲဒီလို မိဘေတြ ၿငိမ္ၿငိမ္သက္သက္ ထိုင္ေနတာကို သူတို႔ကေလးေတြ ေတြ႔ရခဲ ျမင္ရခဲမယ္ ထင္ပါတယ္။ လူႀကီးေတြ ဣေျႏၵရရ ထိုင္ေနတာကို ျမင္ရတဲ့ ကေလးေတြဟာ ဣေျႏၵရရ ၿငိမ္ၿငိမ္သက္သက္ ထိုင္ေနခ်င္စိတ္ ျဖစ္ေပၚလာတတ္ပါတယ္။ တိတ္ဆိတ္ေအးခ်မ္းမႈကို ကေလးနဲ႔မိဘ အတူတူ အလ်ဥ္းသင့္သလို မွ်ေ၀ခံစားသင့္ပါတယ္။ ဥပမာ ကေလးက မိဘရင္ခြင္မွာ ထိုင္ေနမယ္၊ မိဘက ဘုရားစာ တရားစာ ရြတ္ဖတ္ေနမယ္ေပါ့။ တစ္ခ်ိဳ႕ မိဘေတြက တရားထိုင္တဲ့ အခါမွာ ကေလးေတြ လာေႏွာင့္တာ မခံခ်င္ၾကပါဘူး။ မိဘဆႏၵကို ကေလးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေလးေလးစားစား နားလည္တတ္ၾကပါတယ္။ ကေလးက နားမလည္ႏိုင္လို႔ တရားထိုင္ေနတုန္း ရင္ခြင္ထဲ လာထိုင္တယ္ ဆိုရင္လည္း ျပႆနာလို႔ မယူဆသင့္ပါဘူး။ ကေလးကို ရင္ခြင္မွာထားၿပီး တရားအားထုတ္လို႔လည္း ရတာပါပဲ။
ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြနဲ႔ စုဖြဲ႔ၿပီး ေဆြးေႏြးတဲ့ နည္းကလည္း ထိေရာက္ပါတယ္။ ေဖာ္ေရြရင္းႏွီးမႈအေၾကာင္း၊ အတင္းအဖ်င္း စကားေတြအေၾကာင္း၊ ခ်ိန္းဆိုေတြဆံုတဲ့အေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ ေခါင္းစဥ္တစ္ခုခုကို ယူၿပီး လူႀကီးက ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးေပါ့။ အဲဒီလို ေဆြးေႏြးတဲ့ ေနရာမွာ အေၾကာင္းအရာ အျဖစ္အပ်က္နဲ႔ ကိုက္ညီေအာင္ ဗုဒၶဘာသာကို ဘယ္လို အသံုးခ်လို႔ ရတယ္ဆိုတာ ေပၚလြင္ေအာင္ ဆြဲယူျပေပါ့။ အၾကမ္းမဖက္ျခင္း ေမတၱာ၊ အေရးကိစၥ ၾကံဳရတဲ့အခါ ထည့္၀င္လႉဒါန္းျခင္း ရက္ေရာမႈ ဒါန အစရွိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ အေလ့အက်င့္ေတြကို ေန႔စဥ္ဘ၀မွာ အသံုးခ်လို႔ ရတယ္ဆိုတာ ေပၚလြင္ေအာင္ ေျပာျပေပါ့။ ကမၻာႀကီးအေၾကာင္း၊ တစ္ျခားႏိုင္ငံက လူသားေတြအေၾကာင္း လူငယ္ေတြ သိနားလည္ခြင့္ ရရွိမယ့္ နည္းလမ္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ တရားေတာ္ကို ေန႔စဥ္ဘ၀မွာ အသံုးခ်လို႔ ရျခင္းဟာ ဗုဒၶဘာသာရဲ့ အလွတစ္ပါး ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာမွာ ကိုယ္က်င့္တရား တန္ဖိုးေတြ၊ အၾကင္နာ ေမတၱာေတြ ရွိေနတယ္၊ ဗုဒၶဘာသာဟာ ဘ၀အတြက္ အသံုး၀င္တယ္လို႔ လူငယ္ေတြ သိႏိုင္ၾကေလေလ သူတို႔ရဲ့ ဘာသာတရားကို သူတို႔ ျပန္ၿပီး ေလးစားႏိုင္ၾကေလေလ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
တစ္ခါတုန္းက အသက္ႏွစ္ဆယ္အရြယ္ ကေလးေတြ “ေယာက္်ားေလးနဲ႔ မိန္းကေလး ဆက္ဆံေရး”ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ေဟာေျပာေဆြးေႏြးၾကတာကို ဦးေဆာင္ေပးခဲ့ဖူးပါတယ္။ တစ္ေယာက္ၿပီးတစ္ေယာက္ အျပန္အလွန္ ေျပာၾကတယ္။ သူတို႔ဘ၀၊ သူတို႔ခံစားခ်က္ေတြအေၾကာင္း ေျပာၾကတာ ျဖစ္ေပမယ့္ တရားဓမၼနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ သေဘာတရားေတြ အမ်ားႀကီး ပါေနပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ တရားေတာ္ကိုက သဘာ၀တရားကို ေဖာ္ထုတ္ျပထားတာကိုး။ ဆိုပါစို႔ ကိုယ္က်င့္သိကၡာ ျပည့္ျပည့္၀၀နဲ႔ ေနထိုင္ရွင္သန္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္၊ အမွန္ကိုသာ ေျပာၾကဖို႔ အေရးႀကီးတယ္၊ ဘယ္လိုအခ်ိန္မွာ ဘယ္လို ယံုၾကည္မႈ ရွိသင့္တယ္ဆိုတာ ေလ့လာရမယ္ ဆိုတာေတြကို ကေလးေတြ ေျပာၾကေဆြးေႏြးၾကပါတယ္။ သူတို႔ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးတာကို ဦးေဆာင္ေပးသူ တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ဘာမွ ၀င္မေျပာခဲ့ပါဘူး။ သူတို႔ ေျပာၾကတာေတြကို ေလးေလးစားစားနားေထာင္ေပးခဲ့တာပါပဲ။
ေဆြးေႏြးပြဲၿပီးေတာ့ တစ္ခ်ိဳ႕ ေကာင္ေလးေတြ ေကာင္မေလးေတြ လာေျပာၾကတယ္။ “အံ့ၾသစရာပဲ။ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ေရွ႕မွာ ဒီလို ေျပာရတာ ဒါ ပထမဆံုးပဲ”တဲ့။ ကေလးေတြဟာ အထိအခိုက္ အတိမ္းအေစာင္း မခံႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခုကို လူႀကီးတစ္ေယာက္ရဲ့ ေရွ႕မွာ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဆြးေႏြးႏိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ လူငယ္ေတြရဲ့ အေရးကိစၥကို စိတ္၀င္စားၾကပါလား၊ စာနာတတ္ၾကပါလားလို႔လည္း သတိထားသြားမိၾကပါတယ္။ သူတို႔ဘ၀နဲ႔ တရားဓမၼ ဆက္စပ္မႈ ရွိေနပါလားလို႔လည္း သေဘာေပါက္သြားၾကပါတယ္။
တရားဓမၼက ကေလးေတြရဲ့ ဘ၀ကို ေထာက္ပံ့ေပးႏိုင္တယ္၊ ကေလးေတြကို နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ တိုက္႐ိုက္တစ္မ်ိဳး သြယ္၀ိုက္ၿပီးေတာ့တစ္မ်ိဳး နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ တရားဓမၼေတြ သင္ေပးႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
ဘာသာျပန္ - ရွင္အာစာရ
ရည္ညႊန္း -
pp 18-22, “Dealing with Life's Issues, a Buddhist Perspectivs” by Ven Thubten Chodron; 1st Edition, January 2008; 4th reprint of 5, 000 copies,
.....................................
http://www.dhammaweb.net/notes/view.php?id=527
ကူးယူေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ေျဖ။ ။ ကေလးေတြဟာ ျဖဴစင္ၾကတယ္ဆိုတာကို ဘယ္သူ ျငင္းခ်က္ထုတ္ႏိုင္ပါသလဲ။ တရားဓမၼရဲ့ ျမင့္ျမတ္မႈကိုေရာ ဘယ္သူ ကန္႔ကြက္ႏိုင္ပါသလဲ။ ႐ိုး႐ိုးသားသားနဲ႔ ေျဖၾကည့္ပါ။ တရားဓမၼက ကေလးေတြကို အကူအညီ အေထာက္ပံ့ ေပးႏိုင္ပါသလားဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကိုလည္း ကိုယ့္ဟာကိုယ္ပဲ ဆက္ၿပီး ေျဖၾကည့္လိုက္ပါဦး။
Click Here : For English Version
သူတစ္ပါးကို အေႏွာင့္အယွက္ မေပးတာနဲ႔ သူတစ္ပါးကို အတတ္ႏိုင္ဆံုး ကူညီပံ့ပိုးေပးတာတို႔ဟာ ဘုရားရွင္ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့တဲ့ တရားဓမၼေတြရဲ့ အႏွစ္သာရ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို တစ္ျခားဘာသာေတြကလည္း တန္ဖိုးထားၾကပါတယ္။ ဘယ္ဘာသာ၀င္ မိဘေတြပဲျဖစ္ျဖစ္ သူတို႔ ကေလးေတြကို ဒီတရားေတြ က်င့္သံုးၾကေစခ်င္ပါတယ္။ ဘာသာ၀င္ေတြ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ နားလည္ၿပီး ညီညီညြတ္ညြတ္ ေနႏိုင္တဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္လာဖို႔ေပါ့။ ကေလးေတြကို က်င့္သံုးေစခ်င္တယ္ဆိုရင္ လူႀကီးေတြက လက္ေတြ႔ က်င့္သံုးျပတာ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ လူႀကီးေတြ တကယ္ က်င့္သံုးႏိုင္ရင္ ကေလးေတြအေပၚမွာ တိုက္႐ိုက္ သက္ေရာက္ပါလိမ့္မယ္။
ကေလးေတြရဲ့ ရင္ထဲမွာ ဗုဒၶဘာသာ သေႏၶတည္လာေအာင္ အိမ္မွာ စၿပီး လုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။ အိမ္မွာ ဘုရားစင္ ရွိတယ္ဆိုရင္ ကေလးေတြ ဘုရားစင္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေ၀ယ်ာ၀စၥ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ ရတာေပါ့။ ဘုရားဦးခ်ပံု၊ ဆြမ္းကပ္ပံု၊ ပန္းကပ္ပံု၊ ေရခ်မ္းကပ္ပံုေတြ သင္ေပးႏိုင္တာေပါ့။ ကေလးေတြနဲ႔အတူ ဘုရားေ၀ယ်ာ၀စၥ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။ ကေလးေတြ ငယ္ငယ္ကတည္းက မိဘနဲ႔ သားသမီး ဘာသာေရးအရ ဆက္စပ္ေနသင့္ပါတယ္။ ငယ္ငယ္ကတည္းက အေလ့အက်င့္ ရထားရင္ အရြယ္ေရာက္တဲ့ အခါမွာ အလားအလာ ေကာင္းတာေပါ့။
ကေလးေတြဟာ ဂီတကို ျမတ္ႏိုးတတ္ၾကပါတယ္။ ဂီတသံနဲ႔ ရြတ္တာဖတ္တာကို ကေလးေတြ သေဘာက်တတ္ပါတယ္။ ခံစားမႈသီခ်င္းေတြနဲ႔ သားေခ်ာ့ေတးေတြအျပင္ ဓမၼဂီတကိုပါ ကေလးေတြနဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးသင့္ပါတယ္။ ရင္ခြင္ပိုက္အရြယ္ ကေလးငယ္ ပင္ပန္းေနတာ၊ အလိုမက် ျဖစ္ေနတာ သတိထားမိရင္ ကေလးအတြက္ ဂါထာမႏၲာန္ ရြတ္ေပးၾကည့္ပါ။ ကေလးရဲ့ အျပဳသေဘာ တံု႔ျပန္မႈကို ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။
အသိမိတ္ေဆြ မိသားစု တစ္ခုမွာ ထမင္းမစားခင္ မိသားစုလိုက္ ဆြမ္းေတာ္ကပ္ၾကတာ ေတြ႔ဖူးပါတယ္။ ဒီထက္ ပိုၿပီး ထူးျခားတာက ဆြမ္းေတာ္ကပ္ ၀တ္ရြတ္စဥ္ကို ငါးႏွစ္သား ကေလးက ေရွ႕ကတိုင္ေပးသြားပါတယ္။ ဒါဟာ ႐ိုးတယ္ထင္ရေပမယ့္ ကေလးနဲ႔ မိဘၾကားက ေလးနက္တဲ့ ဓမၼဆက္ထံုးတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ပတ္တစ္ခါ တစ္လတစ္ခါ နီးစပ္ရာ မိသားစုေတြ စုဆံုၿပီး ဘာသာေရးကိစၥ ေဆာင္ရြက္ၾကတာေတြလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေတြ႔ဖူးပါတယ္။ ဒီလို ပံုမွန္လုပ္ေနတာဟာ ကေလးေတြကို ဓမၼသင္တန္း အတက္ခိုင္းၿပီး သင္တန္းၿပီးတာနဲ႔ ကိစၥၿပီးသြားတာထက္ အမ်ားႀကီး သာပါတယ္။ မိသားစုကို ပစ္ထားခဲ့ၿပီး၊ မိတ္ေဆြေတြကိုလည္း သတိမရႏိုင္ဘဲ အခ်ိန္လု စီးပြားရွာၾကရတဲ့ ေခတ္ႀကီးထဲမွာ ဒီလို ပံုမွန္ေလး လုပ္သြားႏိုင္ရင္ မိသားစုေတြ စုစည္းေပ်ာ္ရႊင္မႈ ေလာကီအက်ိဳးလည္း ရရွိသလို ဘာသာေရးကို က်င့္သံုးၿပီးလည္း ျဖစ္သြားပါတယ္။ မိတ္ေဆြမိသားစုေတြ အခ်င္းခ်င္းလည္း အျပန္အလွန္ ကူညီခြင့္ေတြ ရလာတာေပါ့။ ကေလးငယ္ေတြအနဲ႔အတူ ဘာသာေရးကိစၥ တစ္ခုခု သေဘာေလာက္ ခပ္က်ဥ္းက်ဥ္း လုပ္လိုက္ၿပီး ေပ်ာ္ပြဲစားၾကတယ္၊ ကစားၾကတယ္ ဆိုရင္ကိုပဲ ေတာ္ေတာ္ေလး ထိေရာက္ပါတယ္။ ေပ်ာ္ပြဲစာထြက္ရင္း၊ ကစားခုန္စားလုပ္ရင္း ဘာသာေရးကိစၥ ေဆာင္ရြက္သင့္သလားလို႔ ေမးခ်င္ ေမးႏိုင္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔ မလုပ္သင့္ရမွာလဲ။ လုပ္ရမွာ ေၾကာင္တယ္လို႔ ထင္မိသလား။ မထင္ပါနဲ႔။ သူတစ္ပါးက ငေၾကာင္လို႔ အထင္ခံရမွာ ေၾကာက္သလား။ ထင္ခ်င္သလို ထင္ၾကပါေစ။ ကိုယ့္ဘာသာေရး ကိုယ္လုပ္တာပဲ။
မိဘနဲ႔ သားသမီး အတူတူ တရားထိုင္ႏိုင္ပါတယ္။ ကေလးေတြအတြက္ အခ်ိန္ သိပ္ၾကာစရာ မလိုပါဘူး။ ကေလးေတြကို အားစိုက္သတိထားၿပီး အသက္႐ႉဖို႔ သင္ေပးပါ။ ဘယ္လိုခံစားလိုက္ရတယ္ ဆိုတာကို သတိထားမိေအာင္ အသက္႐ႉခိုင္းပါ။ တရားထိုင္တာကို ႀကီးေလးမြန္ျမတ္တဲ့ ကိစၥႀကီး၊ ကေလးေတြနဲ႔ မဆိုင္တဲ့ ဘာသာေရး လုပ္ငန္းႀကီးလို႔ မသတ္မွတ္ပါနဲ႔။ မြန္ျမတ္တဲ့ ကိစၥတိုင္း ႀကီးေလးစရာ မလိုပါဘူး။ လြယ္လြယ္ေလးနဲ႔လည္း မြန္ျမတ္လို႔ ရပါတယ္။ အာနာပါန ကမၼ႒ာန္းက ကေလးေတြအတြက္ ခက္ေနရင္ ဗုဒၶါႏုႆတိ ကမၼ႒ာန္း အပြားခိုင္းပါ။ ကမၼ႒ာန္းဆိုၿပီး စကားလံုးကသာ ႀကီးေနတာ လုပ္ရတာက ႐ိုး႐ိုးေလးပါ။ ဘုရားဂုဏ္ကို အာ႐ံုျပဳလိုက္႐ံုပဲ မဟုတ္လား။ ဘုရားရွင္ရဲ့ ပံုေတာ္ကို စိတ္ထဲမွာ ပံုေဖာ္ၾကည့္ခိုင္းႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေလာက္ေတာ့ ကေလးေတြအတြက္ မခက္ပါဘူး။ ေမတၱာပြားတာလည္း ကေလးေတြ လုပ္ႏိုင္တာေပါ့။ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ေနတတ္တာဟာ ဘ၀မွာ အေရးႀကီးတဲ့ စြမ္းရည္တစ္ခုပါ။ ဒီစြမ္းရည္ကို ေမတၱာပြားျခင္းအားျဖင့္ တည္ေဆာက္ႏိုင္ပါတယ္။
မိသားစုလိုက္ ေက်ာင္းကန္ဘုရား ေစတီပုထိုးေတြ သြားေရာက္ လည္ပတ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဘိုးဘြားရိပ္သာလို လူမႈေရး ေဆာင္ရြက္တဲ့ ေနရာဌာနေတြလည္း သြားေရာက္ လည္ပတ္ႏိုင္ပါတယ္။ လည္ပတ္ရာက ျပန္လာရင္ ဘာေတြ ျမင္ေတြခဲ့ရတယ္၊ ဘယ္လိုေတြ ခံစားခဲ့ရတယ္၊ ဘာေတြ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ခ်င္စိတ္ ျဖစ္ေပၚခဲ့တယ္ ဆိုတာကို ေဆြးေႏြးသင့္ပါတယ္။
ကေလးေတြအတြက္ ထုတ္ေ၀ထားတဲ့ ဗုဒၶ၀င္စာအုပ္ေတြကို ကေလးနဲ႔မိဘ အတူဖတ္သင့္ပါတယ္။ ဗုဒၶ၀င္ ဗီဒီယိုေတြ အတူ ၾကည့္သင့္ၾကပါတယ္။ မိဘက ကေလးေတြကို လမ္းျပသြန္သင္ႏိုင္တာေပါ့။ ကေလးေတြအတြက္ ထုတ္ေ၀တဲ့ ဓမၼစာအုပ္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ ဗုဒၶ၀င္ ကာတြန္းဇာတ္လမ္းေတြလည္း ေပါပါတယ္။ စာေတြဖတ္၊ ဗီဒီယိုေတြၾကည့္ၿပီး ကေလးေတြနဲ႔ မသိမသာ ေဆြးေႏြးၾကည့္ပါ။ ကေလးေတြ ေပ်ာ္ေအာင္ ေပါ့ေပါ့ပါးပါး ေဆြးေႏြးပါ။ လမ္းညႊန္မႈနဲ႔ ဆြဲေဆာင္ၿပီး ေဆြးေႏြးပါ။ ကေလးေတြဟာ နက္နဲတဲ့ ကံတရား၊ ဘ၀သံသရာ သေဘာတရားေတြကို လက္ခံဖို႔ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။ ကေလးေတြဟာ တိရစၧာန္ေတြ၊ နိမ့္က်သူေတြကို သနားတတ္လာတာကိုလည္း တအံ့တၾသ ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။
ဗုဒၶဘာသာ ေက်ာင္းကန္ဘုရားေတြမွာ ကာယိေျႏၵကို တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ေအးေအးေဆးေဆး ေစာင့္ထိန္းထားတတ္ၾကပါတယ္။ ရဟန္းသံဃာေတြ လူႀကီးမိဘေတြေရွ႕မွာ ၿငိမ္ၿငိမ္သက္သက္ ေနတာဟာလည္း ဗုဒၶဘာသာရဲ့ အေလ့အထ တစ္ခုပါပဲ။ ဗုဒၶဘာသာမွာမွ မဟုတ္ပါဘူး။ ကာယိေျႏၵ ထိန္သိမ္းျခင္းကို ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက လိုလားၾကပါတယ္။ ဒီအေလ့အထနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ “ကေလးေတြ အၿငိမ္ကို မေနႏိုင္ၾကဘူး”လို႔ ညည္းညည္းညဴညဴ ေျပာၾကတဲ့ မိဘေတြ အမ်ားႀကီး ေတြ႔ဖူးပါတယ္။ ကေလးေတြ ဂနာမၿငိမ္တာဟာ မိဘေတြဆီက သင္ယူခဲ့တာ ထင္ပါတယ္။ အဲဒီလို မိဘေတြ ၿငိမ္ၿငိမ္သက္သက္ ထိုင္ေနတာကို သူတို႔ကေလးေတြ ေတြ႔ရခဲ ျမင္ရခဲမယ္ ထင္ပါတယ္။ လူႀကီးေတြ ဣေျႏၵရရ ထိုင္ေနတာကို ျမင္ရတဲ့ ကေလးေတြဟာ ဣေျႏၵရရ ၿငိမ္ၿငိမ္သက္သက္ ထိုင္ေနခ်င္စိတ္ ျဖစ္ေပၚလာတတ္ပါတယ္။ တိတ္ဆိတ္ေအးခ်မ္းမႈကို ကေလးနဲ႔မိဘ အတူတူ အလ်ဥ္းသင့္သလို မွ်ေ၀ခံစားသင့္ပါတယ္။ ဥပမာ ကေလးက မိဘရင္ခြင္မွာ ထိုင္ေနမယ္၊ မိဘက ဘုရားစာ တရားစာ ရြတ္ဖတ္ေနမယ္ေပါ့။ တစ္ခ်ိဳ႕ မိဘေတြက တရားထိုင္တဲ့ အခါမွာ ကေလးေတြ လာေႏွာင့္တာ မခံခ်င္ၾကပါဘူး။ မိဘဆႏၵကို ကေလးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေလးေလးစားစား နားလည္တတ္ၾကပါတယ္။ ကေလးက နားမလည္ႏိုင္လို႔ တရားထိုင္ေနတုန္း ရင္ခြင္ထဲ လာထိုင္တယ္ ဆိုရင္လည္း ျပႆနာလို႔ မယူဆသင့္ပါဘူး။ ကေလးကို ရင္ခြင္မွာထားၿပီး တရားအားထုတ္လို႔လည္း ရတာပါပဲ။
ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြနဲ႔ စုဖြဲ႔ၿပီး ေဆြးေႏြးတဲ့ နည္းကလည္း ထိေရာက္ပါတယ္။ ေဖာ္ေရြရင္းႏွီးမႈအေၾကာင္း၊ အတင္းအဖ်င္း စကားေတြအေၾကာင္း၊ ခ်ိန္းဆိုေတြဆံုတဲ့အေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ ေခါင္းစဥ္တစ္ခုခုကို ယူၿပီး လူႀကီးက ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးေပါ့။ အဲဒီလို ေဆြးေႏြးတဲ့ ေနရာမွာ အေၾကာင္းအရာ အျဖစ္အပ်က္နဲ႔ ကိုက္ညီေအာင္ ဗုဒၶဘာသာကို ဘယ္လို အသံုးခ်လို႔ ရတယ္ဆိုတာ ေပၚလြင္ေအာင္ ဆြဲယူျပေပါ့။ အၾကမ္းမဖက္ျခင္း ေမတၱာ၊ အေရးကိစၥ ၾကံဳရတဲ့အခါ ထည့္၀င္လႉဒါန္းျခင္း ရက္ေရာမႈ ဒါန အစရွိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ အေလ့အက်င့္ေတြကို ေန႔စဥ္ဘ၀မွာ အသံုးခ်လို႔ ရတယ္ဆိုတာ ေပၚလြင္ေအာင္ ေျပာျပေပါ့။ ကမၻာႀကီးအေၾကာင္း၊ တစ္ျခားႏိုင္ငံက လူသားေတြအေၾကာင္း လူငယ္ေတြ သိနားလည္ခြင့္ ရရွိမယ့္ နည္းလမ္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ တရားေတာ္ကို ေန႔စဥ္ဘ၀မွာ အသံုးခ်လို႔ ရျခင္းဟာ ဗုဒၶဘာသာရဲ့ အလွတစ္ပါး ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာမွာ ကိုယ္က်င့္တရား တန္ဖိုးေတြ၊ အၾကင္နာ ေမတၱာေတြ ရွိေနတယ္၊ ဗုဒၶဘာသာဟာ ဘ၀အတြက္ အသံုး၀င္တယ္လို႔ လူငယ္ေတြ သိႏိုင္ၾကေလေလ သူတို႔ရဲ့ ဘာသာတရားကို သူတို႔ ျပန္ၿပီး ေလးစားႏိုင္ၾကေလေလ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
တစ္ခါတုန္းက အသက္ႏွစ္ဆယ္အရြယ္ ကေလးေတြ “ေယာက္်ားေလးနဲ႔ မိန္းကေလး ဆက္ဆံေရး”ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ေဟာေျပာေဆြးေႏြးၾကတာကို ဦးေဆာင္ေပးခဲ့ဖူးပါတယ္။ တစ္ေယာက္ၿပီးတစ္ေယာက္ အျပန္အလွန္ ေျပာၾကတယ္။ သူတို႔ဘ၀၊ သူတို႔ခံစားခ်က္ေတြအေၾကာင္း ေျပာၾကတာ ျဖစ္ေပမယ့္ တရားဓမၼနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ သေဘာတရားေတြ အမ်ားႀကီး ပါေနပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ တရားေတာ္ကိုက သဘာ၀တရားကို ေဖာ္ထုတ္ျပထားတာကိုး။ ဆိုပါစို႔ ကိုယ္က်င့္သိကၡာ ျပည့္ျပည့္၀၀နဲ႔ ေနထိုင္ရွင္သန္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္၊ အမွန္ကိုသာ ေျပာၾကဖို႔ အေရးႀကီးတယ္၊ ဘယ္လိုအခ်ိန္မွာ ဘယ္လို ယံုၾကည္မႈ ရွိသင့္တယ္ဆိုတာ ေလ့လာရမယ္ ဆိုတာေတြကို ကေလးေတြ ေျပာၾကေဆြးေႏြးၾကပါတယ္။ သူတို႔ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးတာကို ဦးေဆာင္ေပးသူ တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ဘာမွ ၀င္မေျပာခဲ့ပါဘူး။ သူတို႔ ေျပာၾကတာေတြကို ေလးေလးစားစားနားေထာင္ေပးခဲ့တာပါပဲ။
ေဆြးေႏြးပြဲၿပီးေတာ့ တစ္ခ်ိဳ႕ ေကာင္ေလးေတြ ေကာင္မေလးေတြ လာေျပာၾကတယ္။ “အံ့ၾသစရာပဲ။ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ေရွ႕မွာ ဒီလို ေျပာရတာ ဒါ ပထမဆံုးပဲ”တဲ့။ ကေလးေတြဟာ အထိအခိုက္ အတိမ္းအေစာင္း မခံႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခုကို လူႀကီးတစ္ေယာက္ရဲ့ ေရွ႕မွာ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဆြးေႏြးႏိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ လူငယ္ေတြရဲ့ အေရးကိစၥကို စိတ္၀င္စားၾကပါလား၊ စာနာတတ္ၾကပါလားလို႔လည္း သတိထားသြားမိၾကပါတယ္။ သူတို႔ဘ၀နဲ႔ တရားဓမၼ ဆက္စပ္မႈ ရွိေနပါလားလို႔လည္း သေဘာေပါက္သြားၾကပါတယ္။
တရားဓမၼက ကေလးေတြရဲ့ ဘ၀ကို ေထာက္ပံ့ေပးႏိုင္တယ္၊ ကေလးေတြကို နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ တိုက္႐ိုက္တစ္မ်ိဳး သြယ္၀ိုက္ၿပီးေတာ့တစ္မ်ိဳး နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ တရားဓမၼေတြ သင္ေပးႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
ဘာသာျပန္ - ရွင္အာစာရ
ရည္ညႊန္း -
pp 18-22, “Dealing with Life's Issues, a Buddhist Perspectivs” by Ven Thubten Chodron; 1st Edition, January 2008; 4th reprint of 5, 000 copies,
.....................................
http://www.dhammaweb.net/notes/view.php?id=527
ကူးယူေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္ပါသည္။